Bu makalemizde VMware vCenter ile çalışılan sanallaştırma ortamlarında sık sık duyduğunuzu düşündüğüm Temlate sanal sunucu nedir, ne işe yarar, nasıl oluşturulur ve bu template’ten yeni sunucular nasıl oluşturulur sorularınıza cevap vermeye çalışacağım dilim döndüğünce.
Template Sanal Sunucu Nedir?
Template sanal sunucu kısaca, önceden işletim sistemi kurulumu yapılmış, tüm standart işletim sistemi ayarları düzenlenmiş, isletim sisteminin en güncel update dosyaları yüklendikten sonra varsa ince ayarlarıda yapıldıktan sonra kapatılan ve ilgili işletim sisteminde yeni bir sanal sunucu istendiğinde hızlı bir şekilde istenilen sanal sunucunun oluşturulup hizmete alınması için kullanılan sanal sunuculardır.
Ne işe yarar?
Template tipinde sunuculardan yeni sunucular oluşturmak size zaman kazandırır. Gelen bir yeni sunucu kurulum taleplerine çok hızlı bir şekilde cevap vermenize yardımcı olur, template bir sunucu’dan yeni bir sunucu kurmak sistem yöneticisine çok ama çok fazla zaman kazandırır, kurulumlar sırasında hata yapmasını engeller.
Template’in faydasını bir örnek ile açıklamak gerekirse, bugün Windows Server 2012 R2 bir sunucuyu sıfırdan kurup tüm windows update’lerini internet üzerinden yükletip hazır hale getirmek tam tamına 1 gün sürmektedir oda internet bağlantınız hızlı ise. Eğer Template olarak elinizde daha önceden kurulup windows update’leri yüklenmiş bir sunucudan yeni bir sunucu oluşturmak ise en yavaş ortamda bile talep edilen yeni sunucuyu 10-15 dk içinde hazırlayıp talep eden birime teslim edebilirsiniz, bu 15 dk’nın 10dk sıda sunucuya isim verme ip adresi atama gibi işlere harcanacaktır emin olun. Yani kazancınız her talep edilen sanal sunucuda neredeyse 1 gün olur.
Yukarıdaki örneğe ek olarak başka durum ise sunucular üzerinde kurulu olması gereken bazı özel uygulamalar ve ayarlar olabilir bu yugulamaların kurulumu ve ayarlarıda günler alıyor olabilir ki şahit oldum bir çok kurumda bu tip durumlara. Template sunucular sayesinde önceden bu ihtiyaca hizmet edecek sunucunun hazırlanmış halini template’e çevirip yeni ihtiyaç halinde bu sunucudan yeni sunucular oluşturmak size bir gün değil 3-4 gün bile kazandırabilir duruma göre.
Nasıl oluşturulur?
Template olarak kullanacağımız sunucunuzu standart bir sanal sunucu oluşturuyormuş gibi oluşturacağız. Bu makalemizde bu aşamaları daha önce başka makalelerimde anlattığımız için yeni bir sanal sunucu nasıl oluşturulur onu anlatmayacağım, fakat template için kullanacağımız sanal sunucuyu oluştururken daha iyi performans için nelere dikkat etmemiz gerekir bu konuda bazı önerilerim aşağıdaki gibi olacaktır bunlar;
- İşletim sistemi disk, vCPU ve vRam miktarını minimum seviyede atayın, kesilikle çok fazla kaynak atayarak bu sanal sunucuyu oluşturmayın. Sanal sunucu devreye alındığında performans sorunu yaşandığında veya template’ten yeni bir sanal sunucu oluşturuken bunları düzenlemek mümkün ve çok kolay.
- Sanal sunucu üzerindeki gereksiz donanımları kaldırın veya bağlantılarını kesin mutlaka, gereksizleri kullanmayacaklarınızı kaldırın veya CD-Rom’a bağlı bir media bağlı olmadığından emin olun.
COM Port
LPT Port
USB Port
Floppy Drive
Optical Drive (CD veya DVD)
Network Kartları
Storage Kontroller
Sanal sunucu BIOS’una erişip aşağıdaki resimdeki gibi kullanmayacağınız bu portları disable edin mutlaka.
- Network kartı tipinin VMXNET3 (10GB) olmasına dikkat edin daha yüksek performans alırsınız.
- VM Machine versiyonunun kullanmış olduğunuz vCenter tarafından desteklenen en üst version olmasına dikkat edin.
Biz test ortamımızda sanal sunucumuzu oluşturduk ve üzerine Windows Server 2012 R2 işletim sistemini standart bir şekilde kurulumunu yaptık, işletim sistemi açılınca ilk olrak VMware Tools yazılımı kurulumunu yaptıktan sonra bu sunucumuz üzerine tüm gerekli işletim sistemi güncelleme dosyalarını manuel veya windows update hizmeti aldığınız ortamdan yükleyiniz. Biz Windows update sitesi üzerinden bu işlemleri gerçekleştirdik.
Tüm güncelleme dosyaları yüklendikten sonra ve varsa diğer yapılması gereken özel ayarlarınız bunları tamamladıktan sonra Windows işletim sistemleri SID numarası çakışması yaşamamak için sunucumuz üzerinde sysprep komutunu çalıştırıp SID’I sıfırladıktan sonra sunucunun kapanmasını sağlayalım. Bu sayede bu hazrıladığımızdan kopya yeni sunucular oluşturduğumuzda her sunucunun yeni bir SID numarası olması alarak açılmasını sağlamış olacağız.
C:\Windows\System32\sysprep\sysprep.exe dosyasını Run as administrator ile çalıştıralım.
Gelen ekran aşağıdaki gibi ayarlandıktan sonra Ok butonuna basalım ve SID’in silinip sunucunun kapatılmasını sağlayalım.
System Cleanup Action: Enter System Out-of-Box Experience (OOBE)
Generalize seçeneği işaretlenmeli
Shutdown Options: Shutdown seçilmelidir.
Sanal sunucumuz kapandıktan sonra VMware vCenter üzerinde Template’e çevirmek istedigimiz sanal sunucumuzu seçelim ve üzerinde sağ tuşa basalım, açılan menüde Template \ Convert to Template seçeneği ile ilerleyelim.
Not: İşleme başlamadan önce sanal sunucuyu edit edin ve .ISO bağlantısını kesmeyi unutmayınız. Unutursak ne olur? Hiç bir şey olmaz, sadece yeni sanal sunucu oluştururken bir uyarı hatası alırsınız, birde ilerde .ISO medya yeri, adı vs değişirse erişim hatası alırsınız, işin özü unutmazsanız silerseniz temiz iş yaparsanız iyi olur yani.
Çevrim işlemi kısa sürede tamamlanacaktır, sanal sunucunun Template tipinde sanal sunucuya çevrim işleminden sonra genellikle menüden kaybolduğunu görürüz. Telaşa gerek yok, bunun sebebi vCenter üzerinde birden fazla görüntüleme ekranı olmasından kaynaklanıyor, bizler genelde Home \ Inventory Host and Cluster ekranını kullanıyoruz ve bu ekrnada template tipindeki sanal sunucular gösterilmiyor bize.
Aşağıdaki ekrandaki gibi Template çevirdiğimiz sanal sunucumuz kayboldu. Şimdi Home butonuna basalım ve Template tipindeki sanal sunucularımızıda görebileceğimiz ekrana geçelim.
Home’a bastığımızda açılan aşağıdaki ekranda Inventory altındaki VMs and Template menüsüne erişirsen tüm VM ve Template VM sunucularımızı görebilirsiniz.
Aşağıdaki resimde’de görebileceğiniz gibi Template’e çevrilmiş sanal sunucularınızı’da bu ekranda görebiliyor olmalısınız. Bu tip sunucularımızın iconlarının diğerlerinden farklı olduğuna dikkatinizi çekmek isterim boş bir sayfa gibi bir iconumuz var artık bu sunucularda.
Template Sanal Sunucudan Yeni Sunucular Oluşturma:
Hazırlamış olduğumuz herşeyi hazır sanal sunucumuz’dan yeni bir sunucu oluşturmak için Temlate sanal sunucumuzu seçelim üzerinde mouse sağ sağ tuşuna basıp Deploy Virtual Machine from this Template seçeneği ile yeni bir sanal sunucu oluşturma işlemini başlatalım.
Name kısmıza yeni sanal sunucumuz için uygun olan ismi yazalım ve alttaki Inventory Location bölümünde oluşturulmasını istediğimiz Datacenter’i seçtikten sonra Next ile bir sonraki adıma geçelim.
Bu aşamada yeni sanal sunucumuzun çalışacağı Cluster ortamını seçip devam edeceğiz. Yukarıda not olarak belirtmiştim template’e çevirmeden bağlı .ISO vs varsa bağlantısını kesin ben bu makaleyi hazırlarken ben kesmeyi unutmuşum, sonrada .ISO’yu silmişim yada yerini değiştirmişim yeni makina oluştururken aşağıdaki gibi bu medyaya erişim hatası alıyorum sadece. ☹ Bu durum yeni makinayı oluşturmama engel değil ama sanal sunucu oluşturma işlemi bittikten sonra gidip bu .ISO bağlantısını kesersem iyi olur tabiki. Next ile bir sonraki adıma geçelim.
Bu ekranda yeni sanal sunucumuzu hangi ortak disk alanı üzerinde oluşturacağımız seçelim ve bir sonraki aşamaya geçelim.
İşletim sistemi özelleştirme ve düzenleme ekranında istersek sanal sunucumuzu oluştururken yazılımsal bazı değişiklikler yaparak yeni sunucunun oluşturulmasını sağlayabilirsiniz isterseniz, bu makalemizde bu değişliklerden bahsetmeyeceğiz ama ilerde zaman olursa bununla ilgili bir makalede yazmak isterim.
Biz burada Template makinamızın birebir aynısı bir sanal sunucu oluşturmak istediğimiz için do not customize ile ilerleyecegiz, yeni sanal sunucu oluşturuldaktan sonra hemen açılsın isterseniz Power on this virtual machine after creation seçeneğini seçebilirsiniz.
Bilgilendirme ekranı aşağıdaki gibidir, bu ekranda aşağıdaki Edit virtual hardware seçeneğini işaretlerseniz yeni sanal sunucu oluşturulmadan önce donanımınsal bazı değişiklik yaptıktan sonra oluşturulmasını sağlamanız mümkün.
Finish ile işlemi başlatıyoruz, template’ten yeni sunucu oluşturma işlemi disk erişim hızınıza ve sanal sunucu disk boyutuna göre makul bir süre içerisinde ( 2-5 dk maksimum) yeni sanal sunucunuz oluşturulacak ve otomatik olarak çalıştırılacaktır.
Faydası olması dileklerimle.
Elinize sağlık.